پاسخی به سخنان نسنجیده نائب رئیس مجلس
- در پی اظهارات غیر علمی و غیر کارشناسی علی مطهری، نایب رییس مجلس شورای اسلامی در یک مسئله ی تاریخی درباره ی شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم صفر، حجت الاسلام والمسلمین امیری سوادکوهی ، ضمن تبیین پاسخی محکم و مستدل به سخنان بی ریشه و اساس علی مطهری از اظهارات غیر علمی وی اظهار تأسف نموده و افزود: اگر حقیقتاً این سخنان غیر علمی و این هتاکی هایی که به شما نسبت داده اند صحت داشته باشد، فاجعه بزرگی است که در جامعه اسلامی رخ داده که این بار از خانه ی ملت به وقوع پیوسته و می بایست با دلی شکسته از این مصیبت بزرگ عرضه داشت: انا لله و انا الیه راجعون.
- متن کامل این نامه علمی بدین شرح می باشد:
- بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم
- برادر بزرگوار! جناب آقای علی مطهری
- سلام علیکم و عظم الله اجورکم
- ضمن عرض تسلیت و تعزیت به مناسبت روز هفتم صفر، روز حزن و ماتم شیعه ، سالروز شهادت جانگداز دوّمین پیشوای مسلمانان جهان ، حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام به عرض می رساند: چندی پیش سخنانی غیر علمی، منسوب به شما در رسانه ها منتشر شد که امیدوارم آن یادداشت دردآور و تأسف برانگیز بزودی توسط حضرتعالی تکذیب شود و دشمنان مذهب را بار دیگر نا امید نمایید ، چرا که کلماتی که به نقل از حضرتعالی در رسانه ها منتشر شد در واقع آتشی بر زبان بود که میلیون ها سوگوار و عزادار آن امام همام را داغدار، و قلب هزاران عالم و محقق و مورخ در مراکز علمی شیعه را جریحه دار کرد و مع الاسف دشمنان قرآن و عترت را به تکاپو واداشت.
- اگر حقیقتاً این سخنان غیر علمی و این هتاکی هایی که به حضرتعالی نسبت داده اند صحت داشته باشد، فاجعه بزرگی است که در جامعه اسلامی رخ داده که این بار از خانه ی ملت به وقوع پیوسته و می بایست با دلی شکسته از این مصیبت بزرگ عرضه داشت: انا لله و انا الیه راجعون.
- جناب آقای مطهری!
- در یادداشتی منسوب به حضرتعالی بیان شده است: «روزی را که به مناسبت میلاد امام موسی کاظم علیه‌السلام باید روز شادی باشد به استناد یک روایت ضعیف تبدیل به روز عزا می‌کند. معلوم نیست منشأ این گونه تصمیمات کجاست و چرا برای مردم توضیح داده نمی‌شود.»
- جناب آقای مطهری!
- اگر چه در یادداشت منسوب به حضرتعالی کلمات نسنجیده و احساسی و بدور از منابع علمی و تحقیقی دیده می شود و از علت اصلاح تاریخی این روز ابراز بی اطلاعی نموده و همزمان روایت روز شهادت امام حسن علیه السلام در هفتم صفر ضعیف شمرده شده است، از اینرو شایسته است به اطلاع برسانم که سال هاست که مراجع عظام شیعه و محققان و پژوهشگران حوزه های علمیه مکرراً در کتاب ها، سخنرانی ها، مقالاتشان به این امر پرداخته اند و ممکن است عزیزان بدلیل فعالیت های غیر علمی شان از آن بی اطلاع باشند و فرصت مطالعه و بهره مندی از آنرا نداشته اند ، حال ضمن ادب و احترام ، توجه شما را به مطالب ذیل جلب می کنم.
- سيره ي مستمره ي مراجع عظام و علماي حوزه هاي علميه ي قم و نجف اشرف و ساير مشاهد مشرفه این بود که روز هفتم ماه صفر را به عنوان شهادت امام حسن مجتبي عليه السلام اقامه ي عزا مي کردند و از جمله آن اعاظم می توان از مرحوم آیت الله العظمی حاج شيخ عبد الکريم حائري (ره) ، مؤسس حوزه علميه ي قم نام برد که بر تعطيلي دروس حوزه هاي علميه و اقامه ي عزا بر آن وجود شريف اصرار داشتند و به دستور ايشان بازار قم تعطيل مي گرديد و از زمان حيات آن بزرگوار تاکنون نيز بر اين منوال باقي است.
- حال التحریر که این نامه را از شهر مقدس قم به محضر مبارکتان می نویسم، روز هفتم صفر 1440 هجری قمری است و برای آنکه مطلع شوید، امروز حوزه علمیه قم و تمامی حوزه های علمیه شیعه اعم از نجف و … دروس خود را به مناسبت سوگواری امام مجتبی علیه السلام تعطیل و بر احیای شعائر و برپایی ماتم و عزای غریب مدینه، امام حسن مجتبی علیه السلام همت گمارده و تمامی مراجع عظام و مراکز علمی تحقیقی جهان تشیع در این روز سیه پوش شده و در سوگ بسر می برند.
- ابتدا شایسته است مطلبی را به نقل از استاد بزرگوارم آیت الله العظمی وحید خراسانی مدظله العالی یادآور شوم که بدانید جریان غلط مشهور روز ولادت امام کاظم علیه السلام در روز هفتم صفر چه بوده و چه شد که بزرگان شیعه در عصر ما، آن دسیسه ی شوم تاریخی پاسخ داده و آنرا از تقویم شیعی اصلاح نمودند.
- استاد بزرگوار ما طبق اسنادی می فرمودند: «مسأله میلاد حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از زمان ناصر الدین شاه باب شد و آن به دلیل تاج گذاریش بوده و در منابع و روایات شیعه از امام حسن عسکری علیه السلام نقل شده است که آل محمّد علیهم السلام در صفر مولودی ندارند و اینقدر اصرار بر میلاد نکنید».
- برادر بزرگوار!
- اگر بخواهم با زبان تحقیق با شما سخن بگویم، شایسته است کمی بیشتر بر مطالب علمی ذیل توجه فرمایید:
- قدیمی ترین منبعی که در این زمینه تا به حال یافت شده کتاب « تثبیت الامامة» تالیف «سید قاسم بن ابراهیم الرسی» است که در سال 246 وفات یافته است. وی که خود از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است، از زهاد و عباد و علمای زمان خویش بود که دارای تألیفات فراوانی است. گفتنی است وی از روات احادیث هم بوده است و بدون واسطه از حضرت موسی بن جعفر علیه السلام روایت نقل میکرده است. وی در کتاب خویش چنین آورده است.
- الامام الحسن علیه السلام ابوه الامام امیرالمومنین علی علیه السلام، امه فاطمه الزهراء سلام الله علیها، ولادته: ولد فی المدینه لیلة النصف من شهر رمضان فی السنة الثالثة للهجره، القابه: التقی، الزکی، السبط، وفاته: توفی فی السابع من شهر صفر سنة خمسین من الهجرة .
- شهید اول که متوفای 786 می باشد در دروس، جلد2، صفحه7 می نویسد: شهادت سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم ماه صفر واقع شده است، می فرمایند: الامام، الزکی، ابومحمد الحسن بن علی سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة اثنتین من الهجرة … و قبض بها مسموما یوم الخمیس سابع صفر سنة تسع و اربعین من الهجرة.
- یکی دیگر از کسانی که قائل به شهادت امام حسن مجتبی در هفتم ماه صفر شده است، علامه بزرگوار و محدث کبیر مرحوم کفعمی صاحب کتاب شریف «مصباح» می باشد ایشان در این کتاب صفحه509 چنین می فرماید:
- ولد فی یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة ثلاث من الهجرة و توفی یوم الخمیس سابع شهر صفر سنة خمسین من الهجرة.
- یکی دیگر از بزرگانی که قائل به شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم صفر می باشد مرحوم علامه شیخ حسین والد مکرم شیخ بهایی در کتاب وصول الاخبار الی اصول الاخبار صفحه42 می باشد وی که متوفای سال 984 هجری است در کتاب خویش میفرماید: « هو الامام الزکی ابومحمد سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة اثنتین من الهجرة مسموما فی المدینة یوم الخمیس سابع شهر صفر سنة تسع او ثمان و اربعین و قیل سنة خمسین من الهجره عن سبع و اربعین سنة.
- جناب آقای مطهری!
- حدیث شناس بی بدیل شیعه، علامه محقق مرحوم آیت الله العظمی حاج سید محمّد باقر موحد ابطحی اصفهانی قدس سره که بزرگان دین از وی بعنوان فقیهی جامع و متتبّع و متعبّد یاد می کنند، در کتاب «القول المعتبر فی مولد الامام موسی بن جعفر علیهما السلام بعد از نقل روایات مربوطه پیرامون تاریخ ولادت حضرت امام کاظم علیه السلام اظهار داشته اند:
- … این روایات به روشنی دلالت می کند بر اینکه تولد حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام در محلی به نام« ابواء» بوده است و در حدیث دیگر قرائنی است که وقوع ولادت در ماه ذی الحجه را اثبات می کند.
- …امام صادق علیه السلام به همراه عائله و اصحاب حج را بجا آوردند ، پس از فراغت از حج و در بازگشت به سوی مدینه در محلی به نام ابواء فرود آمدند…در این اثناء فرستاده همسر امام علیه السلام (بانوی بزرگواری که نامش حمیده بود)پیامی را خدمت امام علیه السلام آورد، و امام علیه السلام به همراه او رفتند، در بازگشت بشارت دادند که فرزند عزیزشان حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام تولد یافت… از این روایت استفاده می شود که حج و تولد در یک سال تحقق یافته است…
- و اما اقوال علماء را درباره این موضوع در کتاب عوالم العلوم و مستدرکاته جلد 21 صفحه 15 جمع آوری کرده ایم.
- و آنچه گفته شده که متفق علیه است که ولادت آن استناد نمود، بلکه با روایاتی که ذکر شد مغایرت دارد.
- 1.از امام عسگری علیه السلام روایت شده که ( امام موسی بن جعفر علیهماالسلام) در ماه ذی الحجه ولادت یافت.
- 2.در روایت ابوبصیر نقل شده که امام صادق علیه السلام با عیال و اصحاب خود در سالی که فرزندش حضرت موسی بن جعفر علیهماالسلام تولد یافت حج را بجا آورند (و میدانیم که ماه ذی الحجه آخرین ماه از آن سال بوده است) و این دلالت می کند بر اینکه حج و ولادت در یک سال بوده و شبه صریح است در اینکه در دهه سوم ماه ذی الحجه از آن سال تحقق یافته است و اگر بگوییم در غیر ماه ذی الحجه بوده لازمه اش این است که در یک سال نباشد بلکه در سال بعدی یاشد.
- آری! در روایات روز ولادت معین نشده، و مهم تعیین روز است که آن را عید قرار دهند، همان طور که در سایر ولادت ها مرسوم است (و شاید از این جهت بوده که بعضی ها به هفتم صفر روی آورده اند)، بنابراین ما به روز ولادت به طور قطع علم نداریم ولی این مقدار می دانیم که بعد از انجام مناسک حج و در ماه ذی الحجه بوده است.
- جناب آقای مطهری!
- تمامی مراجع عظام قم ، محققان، مورخان، متفق القولند و روز هفتم ماه صفر را روز حزن شیعه می دانند و بر آن اصرار دارند.
- مرجع عالیقدر آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله العالی و سایر مراجع عظام تأکید بر بزرگداشت این روز داشته و بر عزاداری این روز و برپایی عزای محرم و صفر تأکید دارند و از طرفی نیز استاد اعظم ما حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی مدظله العالی در این باره فرمودند: «راه را باید از بزرگان دین گرفت، مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری که مؤسس بالاترین حوزه علمیه شیعه هست تمام همتش این بود که هفتم صفر مردم عزای امام حسن علیه السلام را آنطور که شایسته است بپا دارند، ما مدتی است که اعلام نمودیم، روز هفتم صفر را همه بدون استثناء باید شهادت امام حسن علیه السلام اقامه شود ».
- جناب آقای مطهری!
- وقتی مرجعیت فکور، بیدار و جلیل القدر شیعه چنین می فرماید، دیگران را چه به اظهار نظر و بیان سخنان غیر علمی!.
- اینکه از دست اندرکاران این امر گله شده که در چه فکری هستند، آرای آنان را در نامه ی یکی از آن دست اندرکاران آن یعنی حضرت آیت الله العظمی سبحانی مدظله العالی خطاب به شورای عالی انقلاب فرهنگی بخوانید که فرمودند: روز هفتم ماه صفر طبق برخی روایات میلاد امام کاظم علیه السلام و طبق برخی از روایات روز شهادت امام مجتبی علیه السلام است و انسان در این روز از یک نظر می خندد و از یک نظر می گرید. ولی باید حزن و اندوه را بر سرور و شادی مقدم داشت و ماه محرم و ماه صفر ماه حزن و اندوه است و این ایجاب می کند که در این مدت آثاری از شادی در رسانه ها نباشد.
- جناب آقای مطهری!
- نمی دانم از کجا شهادت امام حسن علیه السلام در هفتم صفر را روایت ضعیف می دانید و ولادت امام کاظم علیه السلام را روایتی قوی و مستند! ، اگر دلیلتان اصرار تقویم سال های گذشته بوده که دلیلش را در سطور فوق تبیین نمودیم و جای سخنی نیست.
- علامه شوشتری صاحب «قاموس‌الرجال» گفته است که «لم یعین احد شهره»؛ یعنی هیچ‌کس ماه تولد امام کاظم علیه السلام را تعیین نکرده است، چه برسد به روز تولد! و در منابع تاریخی فقط سال تولد ذکر شده است؛ ولی شیخ تبریزی در کتاب «إعلام‌الوری» و «تاج‌الولید» و هم‌چنین مرحوم «ابن شهرآشوب» در کتاب «مناقب آل ابی‌طالب » روز تولد امام کاظم علیه السلام را 7 صفر اعلام کرده‌اند و هیچ نقل دیگری در این زمینه نیست، اما قبل از قرن 5 و 6 هجری؛ یعنی مرحوم «شیخ کلینی» در «کافی» یا مرحوم «شیخ مفید» در«الارشاد» هیچ روز و ماهی را برای تولد امام کاظم علیه السلام اعلام نکرده‌اند، لذا کلام علامه شوشتری به بعد از قرن 6 مربوط می‌شود، بالاخره تعیین تولد امام کاظم علیه السلام مربوط به متأخرین است.
- حال که در این مختصر به برخی از مهمترین منابع و مطالب درباره ی روز هفتم صفر و تثبیت شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام اشاره شد، از حضرتعالی که از خانواده علم و فضل بشمار می روید انتظار می رود، برای تنویر افکار عمومی، بیانات منسوب به خود را اصلاح نموده و راه سوء استفاده ی افراطیون از مخالفین مذهب حقه ی اهل بیت عصمت طهارت علیهم السلام را مسدود و بیش از این در محضر مبارک مادر مظلومه ی شیعه و امام حسن مجتبی علیه السلام شرمنده نشویم.
- در خاتمه ضمن تسلیت و تعزیت مجدد به حضرتعالی و مسئولان خدوم و نمایندگان ملت، بمناسبت روز هفتم صفرو شهادت امام مجتبی علیه السلام، توفیقات روزافزونتان را از خدای منان خواستارم.
- والسلام علی من اتبع الهدی
امیری سوادکوهی
7 صفر 1440 ـ قم المقدسه